Dạy con cư xử nơi công cộng thế nào để không mang tiếng con nhà vô giáo dục?
Chia sẻ của tiến sĩ Vũ Thu Hương, giảng viên khoa Giáo dục tiểu học (Trường ĐH Sư phạm Hà Nội) về việc dạy con cư xử nơi công cộng thực sự đáng để các bậc phụ huynh lưu tâm.
Tôi nhớ hồi nhỏ, đi đâu cũng rất sợ mang tiếng con nhà vô giáo dục. Hồi đó, đi ra ngoài mà nói to, nói leo, nói trống không, không chào hỏi, chạy lung tung, la hét, tọc mạch, chen lấn, xô đẩy, phá phách đồ đạc của người khác hoặc nơi khác… là bị nói là con nhà vô giáo dục ngay.
Bây giờ thì khác, trẻ con có những biểu hiện như trên chiếm đa số. Các cha mẹ ngày nay cũng không cảm thấy nhất thiết cần dạy con.
Thậm chí họ còn cho rằng mọi người phải "cảm thông" với bọn trẻ vì "trẻ con biết gì". Vì thế, những hình ảnh thật sự phản cảm và gây khó chịu cho mọi người xung quanh đang diễn ra vô cùng tự do.
Tôi không biết người khác nghĩ sao, nhưng tôi cảm thấy mệt mỏi và khó chịu khi ngồi ăn trong quán mà bàn bên là gia đình có con nhỏ, trẻ la hét, phá phách, gào thét, bố mẹ cũng gào theo hoặc thản nhiên ngồi ăn uống tận hưởng khi con mình vô tư chạy loạn, nháo nhào phá phách.
Tôi nghĩ đã đến lúc cần dẹp bỏ suy nghĩ "trẻ con không biết gì" để dạy con từ thuở còn thơ như các cụ nói. Điều đó không chỉ giúp còn an toàn, tránh được rủi ro tai nạn nơi công cộng mà còn giúp con trở thành con người có văn hóa, có giáo dục.
1. Dạy con ăn bốc từ dưới 1 tuổi để từ 1 tuổi trở lên thì cho con tập xúc.
Vào quán ăn nên cho con tự xúc, con bận rộn thì sẽ đỡ phá phách hơn. Ăn ít hay nhiều thì mẹ ngồi cạnh bổ sung cho con. Dần dần con sẽ có thói quen vào quán xá hay nhà người lạ thì ngồi yên trên ghế.
2. Khi đưa con đi chơi, bố mẹ nên chuẩn bị chút ít đồ chơi để con có thứ chơi trong lúc chờ đợi bố mẹ nói chuyện hoặc ăn uống. Một vài cái thẻ bài, con gấu bông hoặc bút mầu, tờ giấy sẽ giúp con giữ yên lặng rất tốt trong lúc người lớn nói chuyện.
3. Khi con đi ra quán xá hay đến nhà người khác chơi, cha mẹ nên yêu cầu con ngồi trên ghế, yên lặng để người lớn nói chuyện mà không chạy chơi lung tung.
Điều đó sẽ giúp con không bị lạc, bị tai nạn do nghịch phá mà lại giữ được nét văn hóa, có giáo dục cho con. Thêm chút đồ chơi thì việc ngồi yên sẽ là không khó.
4. Khi đưa con đi chơi ở nhà khác, nên chú ý thời gian lưu lại tại đó vì nếu lâu quá, con sẽ chán và sẽ phá phách. Nếu cần tâm sự hoặc làm gì đó mất nhiều thời gian, bố mẹ tốt nhất nên cho con ở nhà và đi một mình.
5. Nếu con có biểu hiện không ngoan như phá phách, lục lọi đồ đạc nhà người khác, nói leo, nói trống không…. bố mẹ nên phạt con ngay cho con nhớ.
Chỉ cần ngay lập tức sau đó đưa con ra hàng kem và cả nhà ăn kem còn con thì không được ăn mà phải ngồi nhìn, con sẽ lập tức hiểu là mình đã vượt quá giới hạn cho phép và lần sau con sẽ giữ mình hơn.
Sau 1 lần phạt thật nghiêm túc, nếu lần sau con có quên, cha mẹ chỉ cần nhắc nhở nhẹ nhàng, con sẽ nhớ và giữ kỉ luật hơn.
6. Chính cha mẹ cũng cần giữ gìn.
Vào quán bia, nghe các bố Zô zô, tớ ức chế lắm. Tiếng ồn ào quá lớn làm phiền các thực khách. Nếu trong quán hoặc tại nhà người khách mình qua chơi có trẻ con, các cha mẹ cố gắng nói nhỏ, nói năng lịch sự hơn và tế nhị hơn.
Những lúc không có con bên cạnh, có thể thoái mái hơn nhưng trước mặt trẻ con thì nên giữ gìn.
7. Tại nơi có thang máy, chúng ta nên yêu cầu con sử dụng đúng cách và văn hóa. Tránh đường cho người bên trong ra trước hết rồi mới bước vào.
Bấm tầng của mình và không nghịch các nút khác tránh làm hỏng và rơi thang máy. Giữ trật tự trong khi di chuyển, đứng nép vào một bên cho người khác có chỗ đứng.
8. Nếu vào siêu thị hoặc các trung tâm thương mại, cha mẹ nên dạy con kiên nhẫn xếp hàng đợi đến lượt mình. Không chen ngang, không xô đẩy, con cần phải biết nhường lối cho người khác để giữ an toàn và lịch sự.
9. "Ăn trông nồi, ngồi trông hướng", cho con ăn uống cũng cần dạy con biết nhường người khác. Đi đứng, ngồi cũng nên tránh lối cho người khác qua lại. Với một em bé biết nhường nhịn, ai lại không yêu cơ chứ.
Dạy con không phải là ép con học, dạy con chính là ở những việc này. Một em bé ngoan là một em bé có ý thức giữ gìn môi trường chung, không gây cản trở hay làm phiền người khác. Rất mong các bậc cha mẹ chú ý chỉ bảo cho con!
Những ngôn từ khiến trẻ dễ trầm cảm: Toàn câu "cửa miệng" của bố mẹ Việt!
Thiên tính của những bậc làm cha, làm mẹ là luôn muốn dành cho con mình điều tốt đẹp nhất. Vậy nhưng đôi khi, vì một phút nóng giận nhất thời, cha mẹ lại nói ra những lời làm tổn thương con cái sâu sắc.
Để tránh những phút "cả giận mất khôn", các bậc phụ huynh nên tránh 4 lời không bao giờ nên nói với con cái dưới đây.
1. "Con nhìn con nhà người ta xem"
So sánh "con nhà mình" với "con nhà người ta" dường như đã trở thành câu nói thuận miệng của không ít các bậc phụ huynh trong đời sống hằng ngày.
Đối với họ, nhân vật "con nhà người ta" dù chẳng rõ mặt, chẳng rõ tên, nhưng lại là người "cái gì cũng tốt" và trở thành "tiêu chuẩn" để áp đặt lên "con nhà mình". Ít ai biết rằng, những câu so sánh không hề có ác ý ấy lại có thể khiến trẻ bị tổn thương sâu sắc.
Bởi nếu cứ lặp đi lặp lại nhiều lần, trẻ sẽ ý thức rằng nếu không trở thành một khuân mẫu như vậy, cha mẹ sẽ không yêu thương mình. Đem khuyết điểm của con đi so sánh với ưu điểm của người khác sẽ chỉ làm trẻ thêm rụt rè, tự ti, thậm chí nảy sinh tâm lý oán thán.
Kỳ thực, các bậc cha mẹ không nên dùng cách so sánh để "khích" con trẻ phấn đấu. Thay vào đó, ta chỉ cần để con vững tin vào năng lực của mình để các bé có thể làm điều mình thích một cách tốt nhất.
2. "Con còn như thế, bố/mẹ sẽ không yêu con nữa"
Tình cảm của bố mẹ đối với con cái chẳng điều gì có thể so sánh được. Và không một bậc cha mẹ nào chỉ vì con mắc khuyết điểm mà có thể dễ dàng "không yêu nữa".
Nhưng không ít các bậc phụ huynh lại thường đem tình yêu của mình ra làm điều "dọa" con trẻ. Thậm chí có người còn thường xuyên đùa với con mình bằng câu nói:
"Con mà còn như thế, mẹ sẽ không yêu con nữa, mẹ sẽ đón bạn… về nuôi".
Điều này vô hình chung sẽ khiến trẻ cảm thấy tình thương của bố mẹ dành cho mình có thể bị thay thế bất cứ lúc nào, khiến các bé nảy sinh tâm lý sợ sệt, xa lánh người thân.
Đừng bắt ép con trẻ trở thành một khuôn mẫu nào đó chỉ vì "sở thích" cá nhân của bố mẹ. Hãy để con được sống là mình một cách hạnh phúc nhất.
3. "Bảo bao nhiêu lần rồi vẫn không nghe"
Có đôi lúc, trẻ sẽ trở nên bướng bỉnh, ương ngạnh đến nỗi cha mẹ nói "gãy lưỡi" vẫn không chịu nghe. Nhiều lần như vậy, có không ít người sẽ thường xuyên phàn nàn với con mình:
"Bố/mẹ nói không biết bao nhiêu lần rồi, vậy mà con vẫn không bao giờ chịu nghe".
Muốn con cái nghe lời, bạn không nên lặp đi lặp lại một ám thị tiêu cực như vậy, càng không nên quát tháo ầm ĩ hay ép buộc con trẻ.
Những cách làm này chỉ khiến bé cảm thấy phiền toái, lựa chọn việc trốn tránh, làm một cách qua loa, đại khái để đối phó với bố mẹ.
Hơn nữa, nếu cứ lặp đi lặp lại câu cửa miệng "bảo bao nhiêu lần rồi vẫn không nghe", trẻ sẽ ý thức rằng mình chính là người như vậy, lâu ngày dần trở nên khó bảo và cố tình không nghe lời phụ huynh.
Thay vào đó, cha mẹ nên thay những câu nói theo kiểu "ra lệnh" bằng những câu giải thích.
Ví dụ, nếu bé không chịu rửa tay trước bữa ăn, bạn nên giải thích cho con biết rằng thói quen xấu này sẽ làm vi khuẩn có cơ hội tiến vào cơ thể, gây đau bụng, đi ngoài. Cách nói "có đầu, có cuối" này sẽ giúp bé thay đổi nhận thức, từ đó hành động như bạn mong muốn.
4. "Con làm lại cho bố mẹ xem nào"
Trong lúc chơi đùa cùng con cái, có không ít lời nói của cha mẹ có thể làm thay đổi sở thích của các bé. Ví dụ, hôm trước bé vẽ tặng bạn một bức tranh con thỏ, hôm sau bạn lại vô tình hỏi rằng:
"Hôm qua con vẽ bé thỏ đẹp lắm, sao hôm nay lại không vẽ nữa? Vẽ lại cho mẹ một con xem nào."
Kỳ thực, vẽ thỏ chưa chắc là sở thích của bé. Nhưng sự khích lệ của bố mẹ sẽ làm bé lặp đi lặp lại hành động này nhiều lần.
Những câu nói bâng quơ của phụ huynh sẽ khiến con trẻ không xác định được mình thích gì, ghét gì.
Các bậc phụ huynh cần nhận thức rõ giữa "cái mình muốn" và "cái con muốn". Thay bằng việc khuyên con phải làm việc này, việc khác theo ý muốn của mình, bạn nên tự đặt ra câu hỏi: "Con có thực sự thích làm việc ấy không?"
Đừng biến việc nuôi dưỡng con trẻ giống như nuôi dạy thú cưng bằng cách ép các em "đặt đâu ngồi đấy".
Hãy để trẻ được sống thật với bản thân mình để con trẻ có thể trở thành một người độc lập và tự tin khi trưởng thành.
5 bộ quần áo và 3 đôi giày: Cách rèn con hay bố mẹ Việt nên tham khảo!
Trong xã hội hiện đại, vật chất no đủ như hiện nay, tình yêu thương của bố mẹ dành cho con trẻ thường được thể hiện ra bằng cách trao cho con ngày càng nhiều các giá trị vật chất.
Thậm chí, có người còn nghĩ rằng, cho dù điều kiện gia đình không giàu có cũng phải cho con thứ tốt nhất, người khác có, con cũng không thể thiếu.
Vì lẽ này mà trẻ nhỏ thường có nhiều quần áo đến mức mặc chẳng hết, đồ chơi nhiều chất thành núi lớn núi nhỏ, đồ ăn vặt được ăn thay cơm…
Tuy nhiên, điều này có tốt cho con hay không? Đọc xong bài này, hẳn các bậc phụ huynh sẽ tự nhận ra nhiều điều cần thiết cho bản thân và cho con cái.
Lựa chọn của trẻ càng nhiều, cảm giác vui vẻ hạnh phúc càng ít
Một bà mẹ trẻ chia sẻ trên mạng xã hội, rằng con trai của cô là một tín đồ của truyện tranh. Cuối tuần trước, người em họ của cô mua tặng cho cháu 10 cuốn truyện, thằng bé tỏ ra vô cùng sung sướng.
Cậu để tất cả số sách được tặng lên bậu cửa sổ. Vì muốn đọc một lúc cho hết nên cứ nhìn cuốn này một lúc, nó lại chuyển sang cuốn kia xem một lúc. Mỗi cuốn đọc chưa đến 5 phút đã chuyển sang cuốn khác, xem được vài trang lại thôi.
Cứ như vậy, chưa đến nửa tiếng, con trai đã "đọc" hết lượt 10 cuốn truyện vừa được tặng.
Trước đó, mỗi lần mua sách cho con, cô chỉ mua đúng một cuốn và những lần đó, cậu bé đều đọc rất chăm chú, đến những đoạn hay còn cười khoái trá.
"Sách dì mua cho con có hay không?" – người mẹ hỏi. Cậu bé trả lời mẹ, sách không được hay cho lắm.
Trong trường hợp này, thực ra, không phải sách không hay. Vì cậu bé đứng trước rất nhiều cuốn truyện có thể lựa chọn, xem cuốn này lại tiếc cuốn kia nên có hiện tượng phân tâm trong quá trình đọc sách, lẽ tự nhiên sẽ không thể cảm nhận được 100% niềm vui.
Thế nên, có những lúc, cho trẻ lựa chọn quá nhiều không phải là chuyện tốt, bởi khi các bé bị sa đà vào những lựa chọn, cảm giác vui vẻ, hạnh phúc đáng có sẽ bị giảm đi đáng kể.
Lựa chọn càng nhiều, sự chú ý của trẻ càng thấp
Hẳn nhiều người có trải nghiệm như thế này: Khi đến các khu vui chơi, nhìn thấy rất nhiều hạng mục giải trí thú vị, bạn băn khoăn không biết nên chọn cái nào chơi trước;
Đi ăn buffet cũng vậy, nhìn trên bàn bày la liệt những món ăn ngon, chúng ta cũng không biết nên ăn cái gì trước và có khi, đồ ăn rất ngon nhưng vẫn có người cảm thấy không ngon.
Đó là bởi càng nhiều lựa chọn, chúng ta càng bị phân tâm trước những thứ phải chọn, sự chú ý, tập trung sẽ bị giảm. Chỉ khi chúng ta toàn tâm toàn ý tập trung vào một việc gì đó, chúng ta mới cảm nhận được niềm vui trong đó.
Người lớn luôn có suy nghĩ muốn cho trẻ nhỏ thật nhiều những điều tốt đẹp nhưng khi việc chúng ta cho đi vượt qua giới hạn nhất định, các con sẽ bị loạn trước những lựa chọn trước mặt, không biết bản thân rốt cuộc nên lấy cái nào trước.
Không chỉ giảm thiểu sự tập chung, chuyên chú, lẽ tự nhiên, trẻ cũng sẽ bị mất đi niềm vui, không biết trân trọng thứ mình đang có.
Để tránh những "tác dụng phụ" không đáng có xuất phát từ việc lựa chọn, bố mẹ nên làm gì?
Cho con mọi thứ một cách mù quáng sẽ chỉ mang đến sự phiền toái cho quá trình trưởng thành của trẻ. Vậy thì, bố mẹ nên làm gì để đem lại những điều tốt nhất cho con?
1.Đồ chơi vừa đủ
Các chuyên gia người Mỹ cho rằng, lượng đồ chơi thích hợp nhất cho một đứa trẻ là 5 món. Ít hơn 5 món, trẻ sẽ cảm thấy tự ti, không bằng bạn bè nhưng nhiều hơn 5 món, trẻ sẽ bị phân tán sự tập trung, chú ý.
Ngoài ra, nếu trẻ chơi đồ chơi có sự hướng dẫn của người lớn, hiệu quả trong việc vui chơi sẽ tăng lên gấp đôi.
2. Trang phục cũng không nên quá nhiều, quan trọng nhất là phải thoải mái
Các nhà tâm lý học người Nhật Bản chỉ ra rằng, cùng một mùa trong năm, một đứa trẻ tốt nhất chỉ nên được chuẩn bị 5 bộ quần áo, 3 đôi giày và 2 chiếc mũ.
Bên cạnh đó, ở những phương diện khác trong cuộc sống, bố mẹ cũng cần tinh giản tiết kiệm và dạy con lối sống tiết kiệm, vừa đủ để tìm thấy niềm vui từ những điều giản dị nhất.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét