Anh Hùng John McCain Và Hàng Không Mẫu Hạm Forrestal.

Cuộc đời và sự nghiệp của nghị sĩ John McCain đã được nhiều người nói đến. Khen cũng nhiều, mà chê cũng không ít. Đặc biệt là khi ông vừa ca bài Giã Từ Gác Trọ. Dù sao cuộc đời của John McCain cũng dính khá nhiều đến hai chữ Việt Nam. Chưa kể bức tượng, quỳ gối, gục đầu, dơ tay đầu hàng, ghi lại chiến tích oai hùng của ông tại bờ hồ Trúc Bạch, Hà Nội. Ở đây, sẽ xét thêm một vài góc cạnh khác về nhân vật lịch sử này của Hoa Kỳ qua lăng kính của hai chữ Việt Mỹ. 

Một biến cố lớn xảy ra cho hàng không mẫu hạm USS Foresstal (CV-59) vào năm 1967 do thiếu tá John McCain gây ra nhưng ít người Việt chịu tìm hiểu và hay biết. Lúc bấy giờ hàng không mẫu hạm USS Foresstal đang đậu ngoài khơi vịnh Bắc Việt, tại vị trí khoảng giữa Hà Tĩnh và đảo Hải Nam, tọa độ 19°9′5″N và 107°23′5″E, để thực hiện những phi vụ đánh bom Bắc Việt. Là con của một đề đốc hải quân, thiếu tá John McCain tự cho mình là một loại “thái tử” (crowned prince) trong hải quân Hoa Kỳ, nên ông luôn có những hành động ngỗ ngáo, vô kỹ luật, khiến cấp chỉ huy cũng bất bình. Tuy vậy cũng không mấy người muốn áp dụng kỹ luật quân đội vào ông “thái tử” này. 

  

Ba thế hệ John McCain: (1) John McCain Sr. (1884-1945); (2) John McCain Jr.: (1911-1981) cả hai đều là tướng 4 sao của hải quân Hoa Kỳ; (3) John McCain III: 30 năm làm thượng nghị sĩ Hoa Kỳ (1936-2018).

Theo thói quen chơi ngông (stunt action) John McCain thường bơm xăng cho đầy máy (flood the engine) rồi mới nhấn nút đề máy (wet start). Điều này khiến khi máy phản lực bắt nổ sẽ tạo ra một ngọn lửa lớn phụt mạnh ra phía sau máy bay. Vì thói quen chơi ngông và vô cùng nguy hiểm này McCain có biệt danh là Johnny Wet Start. Ngày 29/7/1976, khi phát xuất phi vụ Rolling Thunder, theo thường lệ, thiếu tá John McCain cũng chơi một cú Wet Start. Nhưng lần này, John McCain đã gây ra tại họa lớn. Ngọn lửa sau đuôi chiếc Phantom F-4B của thiếu tá John McCain phụt ra quá mạnh khiến hâm nóng (cooked) và kích hỏa (fired) hỏa tiễn Zuni gắn trên chiếc phi cơ đậu sát kế bên. Đến lượt hỏa tiễn Zuni MK-32 bay ngang qua phi đạo bắn trúng bình xăng phụ chứa 400 gallons xăng của chiếc Skyhawk A-4 của thiếu tá Fred White cách xa đó 100 ft.

Vị trí chiếc hàng không mẫu hạm USS Forrestal (CV-59) tại vịnh Bắc Việt, khoảng giữa Hà Tĩnh và đảo Hải Nam, tọa độ 19°9′5″N và 107°23′5″E, khi xảy ra tai nạn vào ngày 29/7/1967.

Hình vẽ phần đuôi hàng không mẫu hạm USS Forrestal cùng vị trí phi cơ lúc xảy ra tại nạn. Chiếc Phantom F-4 của thiếu tá John McCain đánh số 410, và chiếc Skyhawk A-4 của thiếu tá Fred White đánh số 416.

Phản ứng dây chuyền do xăng máy bay đang cháy đổ tràn lênh láng trên sàn tàu và mảnh đạn hỏa tiễn nổ đã khiến ba chiếc phi cơ khác bị bốc hỏa. Điều may mắn là khi John McCain bò ra ra khỏi chiếc máy bay Phantom F-4 thì lúc bấy giờ những quả bom bị cháy phát nổ, tiêu hủy các chiếc máy bay kế cạnh. Một quả bom đã phá sàn tàu, khoét một lỗ lớn, mảnh bom nóng cháy, cùng xăng theo lỗ bom chảy tràn xuống kho vũ khí ở tầng dưới, khiến tai họa lại càng khủng khiếp hơn. 

Cảnh tượng trong 5 phút đầu tiên trên USS Forrestal khi bình xăng phụ của chiếc Skyhawk A-4 của thiếu tá Fred White bị hỏa tiễn Zuni bên cạnh chiếc Phantom F-4 của thiếu tá John McCain bắn trúng.

Chỉ trong 5 phút, 7 quả bom 1000 lbs, 1 quả bom 500 lbs, cùng vô số hỏa tiễn trong kho vũ khí ở tầng dưới của hàng không mẫu hạm Forrestal phát nổ. Nhiều quân nhân phải liều mạng nhảy xuống biển  thoát thân. Tình trạng hàng không mẫu hạm USS Forrestal bị phát nổ do sự vô kỹ luật của thiếu tá John McCain gây ra còn khủng khiếp và kinh hoàng hơn những hàng không mẫu hạm của Mỹ bị Nhật Bản tốn công tại Hawaii trong đệ nhị thế chiến.

Hầu hết các sĩ quan phi công đang ngồi trong cockpit chờ lệnh xuất phát phi vụ đều không thoát thân ra khỏi phi cơ được khi tai nạn xảy ra, nên tổn thất nhân mạng về số sĩ quan phi công của hải quân Hoa Kỳ trong biến cố này rất lớn. Thiếu tá Fred White cố gắng tự thoát thân ra khỏi chiếc Skyhawk A-4 đang bốc cháy. Nhưng sau đó ông đã bị giết chết vì một quả bom phát nổ trong biển lửa. 

Tính riêng cuộc chiến Việt Nam, chưa có một cuộc đụng độ nào khiến lực lượng hải quân Hoa Kỳ bị tổn thất nặng nề về nhân mạng và chiến cụ trong một thời gian ngắn như qua tai nạn này. Ngoài những phi cơ đậu ở sau đuôi bị tiêu hủy, vì kho bom ở tầng dướí phát nổ khiến hàng không mẫu hạm USS Forrestal (CVA-59) bị hư hại nặng, mất khả năng tác chiến trong một thời gian dài tám tháng, để  sửa chữa tại xưởng tàu hải quân Norfolk, Virginia, với phí tổn là $528 triệu vào thời điểm 2017. Và hai năm sau mới hoạt động trở lại.

Tai nạn này đã giết chết 134 quân nhân Hoa Kỳ trên hàng không mẫu hạm, phần lớn là sĩ quan phi công đang ngồi trong cockpit chờ xuất phát phi vụ, 161 người bị thương nặng, 21 chiến đấu cơ bị tiêu hủy hoàn toàn, 40 chiến đấu cơ bị hư hại nặng. Về mặt quân sự, và tác chiến, thiệt hại này là một tổn thất khủng khiếp nhất trong lịch sử hải quân Hoa Kỳ, kể từ đệ nhị thế chiến, xảy ra trên hàng không mẫu hạm, lại do chính sự vô kỹ luật của sĩ quan phi công, muốn chơi ngông dám bơm xăng đầy máy (over filled) để mở máy (wet start) gây ra. Vì số bom trong kho vũ khí ở tầng dưới phát nổ, cuộc hỏa hoạn phải mất 24 tiếng đồng hồ mới bị khống chế, nhưng quá nhiều người thiệt mạng, phần lớn là phi công của hải quân Hoa Kỳ. Đây là biến cố kinh hoàng, và đầu tiên trong lịch sử hải quân Hoa Kỳ, bị bom đạn của chính mình nổ ngay trên tàu phá hủy cả chiếc hàng không mẫu hạm, lại gây tổn thất nhân mạng lớn lao.

Cảnh tượng hàng không mẫu hạm USS Forrestal chìm trong biển lửa do dự ngỗ ngáo chơi ngông của John McCain gây ra. Một quả bom trên sàn USS Forrestal bị đốt cháy nổ tung, khoét một lỗ lớn trên sàn tàu khiến xăng và miễng bom đang cháy nóng chảy tràn xuống tầng dưới, khiến kho bom trên USS Forrestal phát nổ gây nên một thảm họa kinh hoàng đối chưa từng có kể từ đệ nhị thế chiến với hải quân Hoa Kỳ. Tai nạn này khiến 134 phi công cùng quân nhân bị tử tương, 161 người bị thương nặng, 21 chiến đấu cơ bị tiêu hủy hoàn toàn, 40 chiến đấu cơ bị hư hại nặng.

Quân nhân Hoa Kỳ đưa thi hài các quân nhân cùng sĩ quan phi công hải quân bị giết chết trong biến cố John McCain trên USS Forrestal về bến tàu Leyfet Pier tại căn cứ hải quân Cubi Point, Philippines.

Tuy nhiên vì thiếu tá John McCain là con của đô đốc hải quân John McCain đầy quyền uy, đang là tổng tư lệnh hải quân Hoa Kỳ tại châu Âu, nên vụ án USS Forrestal của thiếu tá John McCain bị ém nhẹm. Bản thân John McCain cũng không bị đưa ra tòa án quân sự, kêu án và khai trừ khỏi quân đội. Nhưng 143 quân nhân Hoa Kỳ, phần lớn là sĩ quan phi công, đã phải thiệt mạng. Một tổn thất vô cùng lớn cho hải quan Hoa Kỳ vì hành động vô kỹ luật, chơi ngông (stunt action) của John McCain.

Hàng không mẫu hạm USS Forrestal (CV-59) đang đậu tại Cubi Point, Philippnes vì đã mất khả năng tác chiến, chuẩn bị đưa trở lại Hoa Kỳ để sửa chữa trong suốt tám tháng sau biến cố John McCain ngày 29/7/1967 tại vịnh Bắc Việt.

Theo kỷ luật của hải quân Hoa Kỳ, John McCain phải bị ngưng công tác ngay, để điều tra sự việc. Hoặc có thể bị truy tố ra tòa án quân sự vì chơi ngông, vượt qua những nguyên tắc an toàn trên hàng không mẫu hạm, gây thiệt hại nặng nề về nhân mạng cũng như chiến cụ cho hải quân Mỹ. Vốn ỷ thế cha và ông nội từng là đô đốc bốn sao, lại là tư lệnh tối cao của hải quân Hoa Kỳ, phi công John McCain thường có thái độ ngang tàng, hống hách, và vô kỹ luật. Cấp chỉ huy trực tiếp biết vậy, nhưng cũng không làm gì được. Ở đâu cũng có những cái dù che mưa nắng, dù trong hải quân Hoa Kỳ. Nhờ ông nội, và cha đều là đô đốc hải quân, nên sự việc này bị ém nhẹm. John McCain được chuyển ngay sang hàng không mẫu hạm USS Oriskany, để ém nhẹm sự việc vừa xảy ra, một thủ tục thuyên chuyển phi công phải cần vài tháng mới hoàn tất.

Điều lạ là sau khi thoát thân ra khỏi phi cơ, John McCain không hề ở lại giúp chữa lửa hay cứu thương mà bò trốn (crawled) đâu mất biệt. Thêm nữa, hai hôm sau John McCain cùng một người bạn phi công dùng trực thăng trên Oriskany, bay vào Sài Gòn để uống bia, sau biến cố kinh hoàng xảy ra khiến 134 người chết, 161 người bị thương, làm như không hề biết chuyện gì đã xảy ra trên chiếc Forrestal vừa qua.

Một dãy gồm 134 lá quốc kỳ cùng hình ảnh và tên tuổi 134 người đã chết. Ngày 29/7/2017, gia đình thân nhân 134 sĩ quan, quân nhân hải quân Hoa Kỳ bị chết trong biến cố USS Forrestal làm lễ tưởng niệm kỷ niệm 40 ngày thảm họa. Một tai nạn gây tổn thất nhân mạng và chiến cụ còn hơn một trận chiến, 134 chết 161 bị thương, 20 phi cơ bị tiêu hủy, 40 phi cơ bị hư hại nặng.Mấy ngày sau, trong một cuộc phỏng vấn tại hàng không mẫu hạm Oriskany, thiếu tá John McCain cho biết: “Tôi quay đầu lại và thấy một phi công khác cũng đang thoát khỏi phi cơ. Và anh ta cũng nhảy ra khỏi phi cơ giống như tôi, tuy rằng bị dính xăng nên người anh đang bị cháy. Tôi quay lại chạy về phía anh ta, cùng lúc nhiều người kéo vòi rồng chạy về phía ngọn lửa. Và tôi chạy về phía anh khi cách khoảng 10 ft thì quả bom đầu tiên phát nổ. Tiếng nổ này hất tôi té nhào khi tôi cách khoảng 10 ft và mọi người chung quanh tôi tất cả bị thương nặng và bị giết chết bởi trái bom này.”

“I turned around and saw another pilot who was leaving his aicraft. And [he was] he also jumped much the same way as I did only he had got a little more fuel on him and he was on fire. I turned and ran toward him, at the same time people were heading toward the fire with fire hoses. And then [choked] I headed toward him I've got about ten feet from him and the first bomb exploded. This [ah complete ah] knocked me about ten feet and everyone who had been near me were all [ah] near badly maimed and killed from [ah from] this explosion.”

Bom trên hàng không mẫu hạm Forrestal có hai loại 500 lbs và 1000 lbs. Nhẹ nhất thì quả bom nổ khi John McCain cách 10 ft cũng phải là quả bom 500 lbs. Mọi người (all) đều “bị thương nặng hoặc bị giết chết.” Chỉ riêng cá nhân John McCain là an toàn không một vết trầy sướt. Người không có khái niệm gì về bom, mìn, hoặc lựu đạn, hoàn toàn không nhận ra việc McCain nói láo. Một quả bom 500 lbs đứng gần 100ft tức 10 mét cũng đủ tan xác. Đằng này John McCain chỉ cách nơi bom nổ có 10ft, tức 3 mét, mà vô sự, trong khi tất cả (all) những người khác thì hoặc bị thương nặng, hoặc bị giết chết, thì quả là một kỳ tích nói láo, tức không phải anh hùng.

Các phi công sống sót qua biến cố này kể lại; khi chiếc Skyhawk của thiếu tá Fred White bị hỏa tiễn Zuni bắn trúng, thì thiếu tá John MCain biết đã vừa gây ra tai họa lớn. Ông vội vã nhảy ra khỏi chiếc Phantom F-4B của mình và bò trốn (crawled) mất tiêu. Một điều lạ lùng nữa, là tại sao ngay trong ngày hôm đó, thiếu tá John McCain liền được lệnh thuyên chuyển ngay sang hàng không mẫu hạm Oriskany.

Mời nghe đoạn John McCain nói láo ở đây: John McCain in 1967 after the USS Forrestal disaster.

Đây là lời kể lại của một cựu phi công sống sót sau biến cố 29/7/1967 trên hàng không mẫu hạm Forrestal: USS Forrestal Fire Caused By Jonny Wet-Start

Một cựu phi công hải quân Hoa Kỳ sống sót trên chiếc USS Forrestal cho biết: sau biến cố 29/7/1967, nhiều sĩ quan phi công hải quân Hoa Kỳ thắc mắc tại sao một sinh viên ra trường với thứ hạng 833 trên 834 sinh viên lại được chọn làm phi công của hải quân phục vụ trên hàng không mẫu hạm. Nghĩa là John McCain ra trường trong 5 người đứng chót bảng xếp hạng. Thế mà được chọn làm phi công hải quân, vốn có truyền thông chỉ chọn 10  người đứng đầu khóa. 

Trước biến cố USS Forrestal năm 1967, John McCain đã gây ra ba tai nạn trong khi bay. Lần đầu tiên khi ông mới 23 tuổi với chiếc Skyraider bị cháy, khiến ông phải nhảy dù thoát thân. Lần thứ hai khi bay thực tập tại Tây Ban Nha, ông lái chiếc Skyraider quá thấp, lại muốn chơi trò cao bồi nhào lộn khiến cánh phi cơ quấn và cắt đứt nhiều cây số dây điện khiến cả thành phố mất điện. Khi hạ cánh xuống hàng không mẫu hạm, cánh máy bay còn quấn cả dây điện. Vậy mà John McCain cũng không bị phạt kỹ luật. Năm 1965 tại Virginia, chiếc phi cơ phản lực của John McCain cũng bị cháy máy và ông lại phải nhảy dù thoát thân. Cuộc điều tra cho biết John McCain không tuân theo những nguyên tắc phi hành khiến gây ra tai nạn, tiêu hủy chiếc phi cơ này.

Ba tháng sau, John McCain lại thực hiện phi vụ thả bom Hà Nội. Ngày 26/10/1967, chiếc Skyhawk A-4E của trung tá John McCain bị hỏa tiễn SAM bắn hạ trên bầu trời Hà Nội.

-ST-