Nhãn

Thứ Bảy, 16 tháng 6, 2018

Người cha lấm lem đi họp phụ huynh...
Mọi ánh mắt có lẽ đã đổ dồn vào người đàn ông đến muộn, quần áo lấm lem. Nhưng khi anh được cô giáo mời lên phát biểu, mọi người đều kinh ngạc. Song bất ngờ chưa dừng lại ở đó… 
Dưới đây là câu chuyện cảm động về một buổi họp phụ huynh mà một giáo viên chủ nhiệm được chia sẻ trên mạng.

Đúng 7 giờ, các phụ huynh lần lượt đến ký tên rồi về chỗ của con mình ngồi. Ai cũng ăn mặc chỉnh chu, lịch sự. Tuy nhiên có chị trang điểm khá đậm, đi lại õng ẹo khiến mọi người trong phòng học đều thấy khó chịu. Khi ký tên, có phụ huynh nhã nhặn lịch sự, có người tỏ vẻ khinh khỉnh, có người cẩn thận tỉ mỉ, có người qua loa đại khái. Trong đó có một phụ huynh bị những người khác nhìn với ánh mắt đầy ác cảm bởi lời nói và cử chỉ của mình.
Vừa gặp cô giáo, chị ta liền nói: “Cô giáo, thảo nào Hứa Ngọc học kém vậy. Đó là tại các thầy cô xếp cháu ngồi cuối lớp.” Nói xong, chị ký xoẹt một cái rồi tiện tay quăng bút đi, vênh mặt, ưỡn ngực, sải bước về phía chiếc bàn gần bục giảng nhất, ngồi phịch xuống mà chẳng thèm để ý đến ai.
Buổi họp bắt đầu lúc 7 rưỡi. Sắp đến giờ họp, cô chủ nhiệm liên tục nhìn đồng hồ treo tường và trả lời các câu hỏi của cha mẹ học sinh.
Đến giờ họp, cô giáo ra hiệu cho các mọi người trật tự, nhẹ nhàng đóng cửa lại. Khi cô chuẩn bị phát biểu thì cửa lớp vừa đóng lại khẽ mở ra. Một người đàn ông trung niên người đầy bùn đất xuất hiện ở cửa lớp, miệng nở nụ cười, nói xin lỗi cô giáo.
Giọng anh không lớn nhưng cũng thu hút ánh nhìn của tất cả phụ huynh. Người đó mặc bộ đồ bảo hộ lao động màu xanh lam, trên mặt còn lấm lem sơn màu, quần phủ kín bụi, ống thấp ống cao, đi đôi ủng dính đầy xi măng. Nhìn là biết anh vừa từ công trường đến.
“Xin hỏi, con của anh là…”
“Tôi là bố cháu Vương Chí Hào.”
“Ồ…” Cô giáo thốt lên ngạc nhiên.
“Xin hỏi cô giáo, tôi ngồi ở đâu?”
Thấy phòng học đầy kín phụ huynh, người công nhân đó không tìm được chỗ của con mình khiến cả phòng học lại cười ầm lên.
“Chính là chỗ trống bên phải của anh đấy ạ.” Nói xong, cô chủ nhiệm lại quay đầu nói với bố của Chí Hào, “Phiền anh ký tên vào đây. Ở đây có bút đấy ạ.”
Phụ huynh đó cầm bút lên, mặt lo lắng, xoay tờ danh sách 360 độ mà không biết ký thế nào.
Cô tưởng anh không tìm thấy tên của em Chí Hào liền chỉ vào đó và nói: “Anh ký vào đây.”
“Cô, cô giáo, tôi, tôi không biết chữ…” Bố của Chí Hào cúi đầu rất thấp ấp úng, phòng học lại rộ lên tràng cười.
“Ồ, không sao, không sao. Tôi sẽ ký thay. Mời anh về chỗ của em Chí Hào.”
“Thưa các anh chị! Đây là buổi họp phụ huynh cuối cùng của học kỳ này. Cảm ơn các anh chị đã luôn dốc sức ủng hộ công việc của chúng tôi. Hôm nay tôi xin phép nói ngắn gọn.
Tôi biết, tất cả cha mẹ đều quan tâm đến thành tích của con mình, mong con thành tài là tâm nguyện của mỗi người. Giờ tôi xin mời những phụ huynh có con học giỏi lên chia sẻ một chút về phương pháp dạy con cũng như những tâm đắc của mình.”

Cả phòng học xôn xao, cô chủ nhiệm vẫy tay ra hiệu cho mọi người trật tự.
Bố của Hạo Kiệt chia sẻ xong, tiếp theo có 2 phụ huynh nữa lên nói về kinh nghiệm dạy con của mình. Không có gì mới, đều là quản lý con nghiêm khắc thế nào, bắt con làm nhiều bài tập, mời gia sư kèm thêm…
Khi cô giáo mời bố của em Vương Chí Hào lên nói chuyện, cả phòng học đang bàn tán xôn xao bỗng im bặt. Dường như điều này khiến họ vô cùng bất ngờ. Làm sao anh công nhân nghèo mù chữ có thể dạy con học giỏi thế được? Bố của Chí Hào rụt rè cúi người đứng lên. Khi bước ra khỏi bàn, anh sơ ý vấp phải ghế băng. Phụ huynh này vội nói xin lỗi mấy lần liền, mau chóng kê lại ghế rồi từ từ bước lên bục giảng.
“Hề hề hề…” Anh cười mấy tiếng, mắt không dám nhìn thẳng vào phụ huynh ngồi trước mặt. 
Cô giáo nói: “Em Vương Chí Hào là học sinh có thành tích học tập tốt nhất lớp chúng tôi. Điểm tổng kết môn Toán của em luôn đứng đầu lớp. Hoàn cảnh của học sinh này khá khó khăn nhưng em chưa bao giờ đi muộn, luôn hòa đồng với bạn bè. Giờ xin mời các anh chị nghe bố em chia sẻ kinh nghiệm dạy con của mình.”
“Kinh... kinh nghiệm thì tôi không dám nói. Tôi chỉ thích nhìn con làm bài tập. Hàng ngày đi làm về, dù mệt đến mấy, tôi vẫn ngồi nhìn con làm bài tập.”
Bố Chí Hào dừng lại nhìn cô giáo, cô mỉm cười ra hiệu cho anh nói tiếp.
Vì công việc vất vả thu nhập thấp nên người bố không thể đem lại một cuộc sống đầy đủ cho con. Nhưng không phải vì thế mà anh không quan tâm đến tâm tư, tình cảm và việc học của con mình. Ảnh minh họa.

“Một hôm, con trai hỏi tôi: ‘Bố, ngày nào bố cũng ngồi nhìn con làm bài tập, bố có hiểu bài tập này không?’
Tôi nói, ‘Bố không hiểu.’ Con tôi lại hỏi, ‘Bố không hiểu thì sao bố biết con có làm được không?’
Tôi nói, ‘Nếu con làm nhanh, cầm bút lên là viết xoèn xoẹt thì bố biết con làm được bài này và làm rất tốt. Nếu con muốn bật quạt, uống nước thì bố biết là bài này khó.’.”
Phòng học im phăng phắc như có thể nghe thấy tiếng một cây kim rơi xuống đất. Phụ huynh các lớp khác đã lũ lượt ra về, cũng có người đứng ở cửa sổ lắng nghe.
“Tôi là thợ xây. Thường ngày, tôi rất bận. Nếu nói về dạy con thì thật sự tôi không hề có thời gian dạy cháu. Tôi chỉ nói chuyện với con. Mỗi lần cháu xem tôi chọn đá, trộn xi măng, tôi đều nói chuyện cùng cháu.
Tôi hỏi: ‘Con trai, con có muốn ra nước ngoài như chủ tịch nước không?’
Chí Cường nói: ‘Con muốn.’
Tôi nói: ‘Vậy con chịu khó học nhé.’ Con tôi gật đầu.
Tôi ngước nhìn tòa nhà mình đã xây rồi lại hỏi cháu: ‘Con trai, con có muốn ở trong căn hộ cao rộng, đẹp đẽ không?’
Con trai gật đầu. Tôi nói: ‘Vậy con chịu khó học nhé.’
Thấy trên đường có chiếc xe hơi dài bóng loáng màu đen chạy vù qua, tôi lại hỏi: ‘Con có muốn lái chiếc xe hơi dài như thế không?’
Con nói: ‘Muốn ạ.’ Tôi nói: ‘Vậy con chịu khó học nhé.’
Cậu bé đã học rất tốt nhờ cách kèm cặp hết sức tự nhiên xuất phát từ trái tim yêu thương vô tận của bố. Ảnh minh họa.

Tôi chưa từng đi học, cũng không biết chữ nên không tìm được đạo lý thâm thúy để dạy con. Tôi chỉ có thể thấy gì thì nói với con thứ đó trong lúc mình làm việc. Thấy con trai gật đầu lia lịa, tôi rất vui. Mỗi khi vui, tôi đều thích xoa đầu con.
Chí Hào rất thích ngồi bên cạnh tôi, xem tôi làm việc. Có lúc cháu mang cho tôi cốc nước. Tôi rất ít khi cho con tiền tiêu vặt, gần như không cho. Thế nên con tôi không biết lên mạng cũng không biết tán gẫu trên mạng, càng không biết mua đồ ăn vặt bên ngoài. Phần lớn thời gian, cháu làm việc nhà, có lúc còn giặt quần áo giúp tôi.
Chúng tôi là thợ xây, bốn biển là nhà. Công trường ở đâu thì nhà ở đó. Nói đến kinh nghiệm, tôi thật sự không có. Tôi chỉ thích ở bên con, nhìn con làm bài tập, xoa đầu cháu, hỏi chuyện cháu,… Cảm ơn nhà trường, cảm ơn thầy cô đã dạy dỗ con tôi tốt như vậy, hiểu chuyện như vậy. Các thầy cô đã vất vả rồi.”
Nói xong, anh cúi gập người trước cô giáo khiến toàn thể phụ huynh trong lớp sững sờ.
Những người làm cha làm mẹ như chúng ta đã từng cúi người cảm ơn thầy cô của con mình như vậy bao giờ chưa? Thành tích của con không tốt thì trách thầy cô dạy không tốt, con học giỏi thì lại nhận đó là công của mình. So với người bố mù chữ này, những người được đi học như chúng ta đều thật sự thấy xấu hổ...
Khi tôi vẫn trầm tư, anh đã nhẹ nhàng về chỗ, cả phòng học vang rền tiếng vỗ tay.
Lời kết
Đây là bài viết khiến người đọc cảm động và phải suy ngẫm. Tại sao anh thợ xây nghèo không biết chữ lại có thể dạy được đứa con học giỏi, chăm ngoan như thế? Đọc kỹ bài viết này, từ việc bố Chí Hào tỉ mỉ quan sát con “Nếu con làm nhanh, cầm bút lên là viết xoèn xoẹt thì bố biết là con làm được bài này và làm rất tốt. Nếu con muốn bật quạt, uống nước thì bố biết là bài này khó”, đến việc anh sẵn lòng nói chuyện với con mỗi khi có thời gian, hay việc anh kính trọng thầy cô, tôn trọng người xung quanh thì chúng ta đều có thể tìm ra câu trả lời.
* Theo Trí Thức Trẻ.

Những mẩu chuyện nhỏ về “tự kiềm chế” khiến bạn phải giật mình.

Không phải lúc nào cũng nên để cảm xúc dẫn dắt và buông thả bản thân đối xử tùy tiện với người khác. Hãy học cách kiềm chế cảm xúc của chính mình. 
Nhiều người thường nói cảm xúc cá nhân là điều khó kiềm chế nhất. Điều này không sai, tuy nhiên, trong cuộc sống, không phải lúc nào cũng nên buông thả bản thân, để cảm xúc dẫn dắt. Tại sao phải vậy, tại sao phải học cách kiềm chế cảm xúc của bản thân ư? Những bức ảnh dưới đây chính là lí do.
Đừng đề cao cảm xúc của mỗi mình mình, hãy để ý tới cả những người xung quanh.
Đừng khiến người khác phải chịu đựng cảm xúc tiêu cực đến từ sự bất lực từ chính bạn. Nếu muốn bộc bạch cảm xúc, hãy chia sẻ, đừng mất kiềm chế!
Không ai cấm bạn biểu hiện cảm xúc, nhưng cái gì cũng nên có chừng mực.
Đừng biến bản thân thành nô lệ của cảm xúc.
Đừng nhầm lẫn giữa thẳng tính và thiếu giáo dục.
Đôi khi cái giá phải trả cho việc không kìm nén được bản thân cũng “không phải dạng vừa đâu”. Trả giá được thì hãy làm!
“Một điều nhịn bằng chín điều lành”.
Mỗi khi tức giận vì người thương yêu, hãy nhớ tới những điểm tốt của họ, điều mà họ hi sinh. Nếu chưa nguôi giận thì hãy nhớ đến lúc bạn cũng từng làm họ tức giận!
Có thể làm người bình thường nhưng không thể biến bản thân trở nên tầm thường.
Hãy kiên nhẫn hơn khi bố mẹ hỏi về công nghệ. Bạn có tưởng tượng ra nuôi lớn một đứa trẻ khó khăn và vất vả thế nào không? Vậy mà bố mẹ đã trải qua hết và giúp bạn trở thành con người như hiện tại. Chẳng lẽ điều này không đòi hỏi sự kiên nhẫn ư?
Nói thì dễ, im lặng mới khó. Điều này không phải ai cũng hiểu.
Đã không có nhan sắc, không có chiều cao, nhất định nhân phẩm phải tốt!
Sự tiêu cực chưa bao giờ được số đông đánh giá cao cả!
Ngay cả cảm xúc của chính mình còn không thể khống chế thì còn làm được gì?
Thú cưng còn làm được, lẽ nào bạn lại không?
Mình có thể nổi nóng vì người khác thì người khác cũng có thể nổi nóng vì mình. Không có bất kì ai hòa hợp được với ai, chỉ có chấp nhận và cố gắng.
Lời nói chính là một trong những thứ vũ khí vô hình nhưng lại có mức sát thương cực lớn…
Bạn đã mất người mình yêu thương vì không kìm chế được cảm xúc mà làm tổn thương người ta chưa? Nếu có thì hãy lấy đó làm bài học, nếu chưa thì… cứ làm nếu bạn muốn trải nghiệm bài học đó!
Kiềm chế cảm xúc cũng là cách làm chủ cuộc đời chính mình.
Theo Thethaovanhoa.vn 

Kỷ nguyên bất định của vấn đề vũ khí hạt nhân.

Với quyết định rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran – được gọi chính thức là Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) – chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chứng minh một lần nữa quyết tâm hủy bỏ các cấu trúc và thỏa thuận toàn cầu quan trọng. Quyết định này sẽ là một tổn thất lớn đối với thỏa thuận năm 2015, khiến cả thế giới đối mặt với rủi ro.
Giờ đây, các công ty và ngân hàng từ các quốc gia tuân thủ các cam kết theo quy định của JCPOA sẽ bị ảnh hưởng đáng kể do chính mối quan hệ làm ăn hợp pháp của họ với Iran. Nói cách khác, đất nước đang phá vỡ lời hứa của mình đã quyết định trừng phạt những người đã giữ các lời hứa đó.
JCPOA vẫn có thể được cứu vớt. Tất cả các bên khác của thỏa thuận đã tái khẳng định cam kết của họ đối với thỏa thuận này. Nhưng đặc biệt là EU phải bước lên để chịu trách nhiệm đảm bảo rằng JCPOA tiếp tục tồn tại. Dù mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương là một ưu tiên cao, nhưng việc bảo vệ chủ nghĩa đa phương – và tất cả các cột mốc quan trọng của nó – trước các cuộc tấn công liều lĩnh và phi lý, cũng quan trọng không kém. Điều này càng hiển nhiên hơn khi những cuộc tấn công đó không phải theo tôn chỉ “nước Mỹ trước tiên”, mà là “Trump trước tiên”.
Sự rút lui của Trump khỏi JCPOA đã xảy ra tại một thời điểm đặc biệt nhạy cảm đối với quan hệ quốc tế. Trước tiên, vấn đề phổ biến vũ khí hạt nhân vẫn là vấn đề hàng đầu trong chương trình nghị sự về bán đảo Triều Tiên. Dù đã có một số bước đi tích cực gần đây nhưng chính quyền Trump, với cách tiếp cận chính sách không mạch lạc của mình, vẫn có thể bỏ qua cơ hội này.
Cuộc gặp đầu tiên giữa một nhà lãnh đạo Triều Tiên và một tổng thống Mỹ phản ánh một sự tiến bộ đáng kể được thực hiện trong khoảng thời gian chỉ một vài tháng. Chúng ta không nên quên rằng năm 2018 bắt đầu với việc Kim và Trump đe dọa chửi bới lẫn nhau hàng chục lần, và Trump đi xa tới mức khoe khoang về kích thước của “nút bấm hạt nhân” của mình.
Tuy nhiên, kể từ đó, Hoa Kỳ đã dựa vào ngoại giao hơn là các lời dọa nạt trong việc xử lý mối đe dọa hạt nhân Triều Tiên – một phương pháp đã cho phép đạt được tiến bộ gần đây. Tuy nhiên, ngay khi vị Ngoại trưởng mới được bổ nhiệm Mike Pompeo đang bay tới Triều Tiên để gặp Kim lần thứ hai, Trump đã trở lại với phương thức mang tính đối đầu trong quan hệ với Iran.
Đàm phán với Kim luôn luôn là một thử thách cực kỳ khó khăn, nhất là khi Bắc Triều Tiên, không giống như Iran, đã sở hữu vũ khí hạt nhân. Với uy tín ngoại giao của Mỹ hiện đang bị xói mòn bởi sự vi phạm của Trump đối với JCPOA, công việc đó sẽ còn khó khăn hơn nhiều.
Trump có khuynh hướng thể hiện bản thân mình nhân danh lợi ích quốc gia, chủ quyền, năng lực quân sự và uy quyền kinh tế. Tuy nhiên, chính sách của ông ta về Iran chẳng liên quan mấy tới chính trị thực dụng. Thay vào đó, đây là một cử chỉ nhất quán với việc phá bỏ một cách có hệ thống tất cả các di sản chính sách liên quan đến người tiền nhiệm của mình, Tổng thống Barack Obama. Ngoài ra, việc rút ra khỏi JCPOA của Trump còn nhằm chiều lòng hai đồng minh yêu thích của Trump ở Trung Đông: Ả-rập Xê-út và Israel – hai quốc gia đầu tiên ông đến thăm trên cương vị tổng thống.
Thật vậy, khi Mohammed bin Salman, thái tử của Ả-rập Xê-út, đến thăm Nhà Trắng vào hồi tháng 3, Trump đã nhanh chóng làm phức tạp thêm vấn đề hóc búa liên quan đến cuộc chiến của Ả-rập Xê-út tại Yemen bằng cách tố cáo sự ủng hộ của Iran đối với các phiến quân Houthi. Thay vì thực hiện sáng kiến ​​ngoại giao nhằm chấm dứt chiến sự và khôi phục sự ổn định ở Yemen, chính quyền Trump đã tiếp tục thổi bùng ngọn lửa của một cuộc chiến tranh ủy nhiệm do Ả-rập Xê-út và Iran tiến hành, gây nên tình cảnh đau khổ cho người dân và làm rung chuyển khu vực này.
Tương tự, tuần tới Hoa Kỳ sẽ dời đại sứ quán của mình tại Israel từ Tel Aviv đến Jerusalem. Tuyên bố của Trump về động thái này hồi tháng 12/2017 đã tạo nên sự bất bình lớn trong thế giới Hồi giáo (mặc dù sự phản đối của Iran mạnh mẽ hơn so với sự phản đối của Ả-rập Xê-út). Việc tòa đại sứ quán sẽ được khai trương đúng vào ngày kỷ niệm 70 năm tuyên bố độc lập của Israel sẽ càng làm gia tăng sự tranh cãi. Vào ngày hôm sau, người Palestine sẽ đánh dấu Nakba (“thảm họa”), kỷ niệm tình cảnh người dân Palestine tha phương do mất đất sau khi Nhà nước Israel được thành lập.
Chắc chắn là các mối liên minh của Mỹ với Ả-rập Xê-út và Israel không phải là mới. Nhưng Trump đã từ bỏ phương pháp tiếp cận ôn hòa của chính quyền trước đây, và có thể sẽ làm mở tung chiếc hộp Pandora ở Trung Đông. Những nhân vật diều hâu ở cả hai nước hiện đang được kích động, bằng chứng là nỗ lực lạ đời của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nhằm phê phán giá trị của JCPOA. Điều tương tự cũng đúng đối với Iran, nơi mà việc Trump rút khỏi JCPOA đã có lợi cho luận điệu của những nhân vật theo đường lối cứng rắn.
Diễn tiến hiện tại không hề tốt cho tình hình ở Syria, nơi mà tất cả các cường quốc của khu vực đều có lợi ích. Các lực lượng Israel và Iran đã đụng độ ở miền nam Syria, và chính phủ của Netanyahu hiện đang đe dọa tiến hành các hành động tiếp theo để phản ứng lại các báo cáo nói rằng Nga có thể cung cấp cho Tổng thống Syria Bashar al-Assad các tên lửa phòng không S-300.
Việc Trump rút khỏi JCPOA gần như chắc chắn sẽ thúc đẩy một vòng xoáy xuống đáy của sự đối đầu ở Trung Đông, trong khi lại làm cho các vấn đề trở nên phức tạp hơn nữa trên bán đảo Triều Tiên. Nhìn rộng hơn, quyết định của Trump có thể có những tác động nghiêm trọng tới các nỗ lực cấm phổ biến vũ khí hạt nhân toàn cầu, hiện đang đối mặt với viễn cảnh đi thụt lùi. Rủi ro trong thời  gian tới sẽ ngày càng lên cao.
Javier Solana nguyên là cao ủy về chính sách đối ngoại và an ninh của EU, tổng thư ký NATO và Bộ trưởng Ngoại giao Tây Ban Nha. Ông hiện là giám đốc Trung tâm ESADE về Kinh tế và Địa chính trị Toàn cầu, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Brookings, và là thành viên Hội đồng Chương trình Nghị sự Toàn cầu về châu Âu của Diễn đàn Kinh tế Thế giới.
Nguồn: Javier Solana, “A New Era of Nuclear Uncertainty
Biên dịch: Phan Nguyên
13 tấm hình động & 1 tấm hình vui.


Hình hài của xung đột Mỹ – Trung.

Đối với hầu hết những người quan sát cuộc chiến thương mại đang diễn ra giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, nguyên nhân gây ra cuộc chiến là sự hội tụ giữa các thực tiễn thương mại không công bằng của Trung Quốc với xu hướng bảo hộ thương mại của Tổng thống Donald Trump. Nhưng cách hiểu này bỏ qua một diễn tiến quan trọng: sự sụp đổ của chính sách can dự kéo dài hàng thập kỷ của Mỹ đối với Trung Quốc.
Tranh chấp thương mại không có gì là mới. Khi các đồng minh tham gia vào các tranh chấp đó – như Mỹ và Nhật Bản đã từng làm cuối những năm 1980 – chúng ta có thể giả định một cách an toàn rằng vấn đề thực sự liên quan đến khía cạnh kinh tế. Nhưng khi chúng xảy ra giữa các đối thủ chiến lược – chẳng hạn như giữa Mỹ và Trung Quốc ngày nay – có thể sẽ có nhiều điều khác nữa đằng sau câu chuyện đó.
Trong năm năm qua, quan hệ Trung-Mỹ đã thay đổi cơ bản. Trung Quốc ngày càng trở lại chủ nghĩa chuyên chế – một quá trình lên tới đỉnh điểm với việc loại bỏ giới hạn nhiệm kỳ chủ tịch nước vào hồi tháng 3 – và việc theo đuổi một chính sách công nghiệp do nhà nước bảo trợ, thể hiện bằng kế hoạch “Made in China 2025”.
Hơn nữa, Trung Quốc đã tiếp tục xây dựng các đảo nhân tạo ở Biển Đông để thay đổi nguyên trạng lãnh thổ trên thực địa. Và Trung Quốc cũng đã mạnh mẽ thúc đẩy Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường, một công cụ được ngụy trang sơ sài nhằm thách thức ưu thế toàn cầu của nước Mỹ. Tất cả những điều này đã giúp thuyết phục Hoa Kỳ rằng chính sách can dự Trung Quốc của Mỹ đã hoàn toàn thất bại.
Mặc dù Hoa Kỳ vẫn chưa xây dựng được một chính sách Trung Quốc mới, nhưng phương hướng tiếp cận của nó là rõ ràng. Chiến lược an ninh quốc gia mới nhất của Hoa Kỳ, được công bố vào tháng 12 năm ngoái, và Chiến lược quốc phòng, được công bố vào tháng 1 năm nay, cho thấy Hoa Kỳ giờ đây coi Trung Quốc là “cường quốc xét lại” và quyết tâm chống lại các nỗ lực của Trung Quốc nhằm “thay thế Hoa Kỳ ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.”
Chính mục tiêu chiến lược đã làm nền tảng cho những ngón đòn kinh tế gần đây của Mỹ, bao gồm yêu cầu xa vời của Trump rằng Trung Quốc phải cắt giảm 200 tỷ đô la thặng dư thương mại với Hoa Kỳ trong vòng hai năm. Ngoài ra, Quốc hội Hoa Kỳ sắp thông qua một dự luật hạn chế đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ, và các kế hoạch cũng đang được soạn thảo để hạn chế thị thực cho các sinh viên Trung Quốc đang theo học các nghành khoa học và công nghệ tiên tiến tại các đại học Mỹ.
Thực tế rằng các mâu thuẫn thương mại hiện nay vượt ra ngoài khía cạnh kinh tế sẽ làm chúng trở nên khó quản lý hơn. Trong khi Trung Quốc có thể – với những nhượng bộ đáng kể và chút ít may mắn – có thể tránh được một cuộc chiến tranh thương mại tàn khốc trong ngắn hạn, thì quỹ đạo dài hạn của quan hệ Mỹ-Trung gần như chắc chắn được đặc trưng bởi xung đột chiến lược leo thang và thậm chí là cả một cuộc Chiến tranh Lạnh toàn diện.
Trong một kịch bản như vậy, kiềm chế Trung Quốc sẽ trở thành nguyên tắc định hình chính sách đối ngoại Hoa Kỳ, và cả hai bên sẽ coi sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế như một món nợ chiến lược không thể chấp nhận được. Đối với Hoa Kỳ, cho phép Trung Quốc tiếp tục tiếp cận thị trường và công nghệ của mình sẽ tương đương với việc trao không cho Trung Quốc những công cụ để đánh bại Mỹ về kinh tế – và sau đó là về địa chính trị. Đối với Trung Quốc, giảm can dự kinh tế và phụ thuộc công nghệ vào Mỹ, dù có tốn kém tới đâu, cũng sẽ được coi là quan trọng đối với sự ổn định và các mục tiêu chiến lược của đất nước.
Nếu bị tách rời về kinh tế, Mỹ và Trung Quốc sẽ có ít lý do hơn để tự kiềm chế trong cuộc cạnh tranh địa chính trị của họ. Đương nhiên là một cuộc chiến tranh nóng giữa hai cường quốc vũ trang hạt nhân sẽ không thể xảy ra. Nhưng họ gần như chắc chắn sẽ tham gia vào một cuộc chạy đua vũ trang làm tăng rủi ro toàn cầu, đồng thời mở rộng xung đột chiến lược sang các khu vực thiếu ổn định nhất trên thế giới, có khả năng thông qua các cuộc chiến tranh ủy nhiệm.
Theo kịch bản này, sự giảm can dự kinh tế sẽ diễn ra dần dần, nhưng không hoàn toàn. Bất chấp tính chất đối địch của mối quan hệ, hai bên sẽ có một số động lực kinh tế để duy trì mối quan hệ ở mức vừa phải. Tương tự như vậy, trong khi cả hai nước sẽ cạnh tranh tích cực để giành ưu thế quân sự và đồng minh, họ sẽ không tham gia vào các cuộc chiến tranh ủy nhiệm hoặc cung cấp hỗ trợ quân sự trực tiếp cho các lực lượng hoặc các nhóm tham gia vào các cuộc xung đột vũ trang với bên kia (như Taliban ở Afghanistan hoặc các dân quân Uighur ở Tân Cương).
Một cuộc xung đột như vậy chắc chắn sẽ mang theo các rủi ro, nhưng chúng sẽ có thể quản lý được – miễn là cả hai quốc gia đều có một dàn lãnh đạo có kỷ luật, đầy đủ thông tin và có tư duy chiến lược. Tuy nhiên, trong trường hợp Hoa Kỳ, người ta chưa nhìn thấy một sự lãnh đạo như vậy hiện nay. Cách tiếp cận thất thường của Trump đối với Trung Quốc chứng minh rằng ông không có tầm nhìn chiến lược cũng như kỷ luật ngoại giao để đưa ra một chính sách nhằm quản lý xung đột chiến lược, chứ chưa nói tới một học thuyết (như học thuyết của Tổng thống Harry Truman năm 1947) để theo đuổi một cuộc Chiến tranh Lạnh.
Điều này có nghĩa là, ít nhất trong ngắn hạn, quỹ đạo khả dĩ nhất của quan hệ Trung-Mỹ là hướng tới một “xung đột mang tính cơ hội” (transactional conflict), được đặc trưng bởi các cuộc tấn công thường xuyên về kinh tế và ngoại giao xen kẽ các hoạt động hợp tác rải rác. Trong kịch bản này, căng thẳng song phương sẽ tiếp tục gia tăng, bởi vì các tranh chấp riêng lẻ được giải quyết tách biệt với nhau, dựa trên sự đánh đổi qua lại cụ thể, và do đó thiếu sự kết dính nhất quán về chiến lược.
Vì vậy, cho dù cuộc tranh chấp thương mại hiện tại giữa hai nước kết thúc ra sao thì Mỹ và Trung Quốc dường như cũng đang dạt dần về phía xung đột dài hạn. Bất kể hình thức xung đột nào diễn ra, nó cũng sẽ gây nên các phí tổn cao cho cả hai bên, cho châu Á, và cho cả sự ổn định toàn cầu.
Minxin Pei (Bùi Mẫn Hân) là giáo sư ngành quản trị chính quyền tại Claremont McKenna College, và là nghiên cứu viên cao cấp không thường trú tại Quỹ German Marshall Fund of the United States. 
Nguồn: Min Xinpei, “The Shape of Sino-American Conflict
Biên dịch: Phan Nguyên